İsveç Taksi Ehliyeti Nasıl Alınır?

İsveç taksi ehliyeti nasıl alınır merak ediyor musunuz? Başvuru koşulları, maliyeti, bekleme süresi ve sürecin nasıl işlediğini sizler için ele alıyoruz.

İsveç’teki tüm taksi sürücülerinin bir taksi ehliyetine sahip olması gerekir. Bu süreç, sürücü belgesi aldığınız zamanki ile benzerlik gösterir. Taksi ehliyeti veren merci Transportstyrelsen’dir, ancak sizi mezun eden Trafikverket’dir.

İsveç’te taksi ehliyeti almak için çeşitli şartları yerine getirmelisiniz. Taksi yani ücret karşılığında yolcuları belirtilen noktaya götürme hizmetinde çalışmak için İsveç yasaları özel ehliyet almayı şart koşmaktadır. Bu kapsamda da taksi ehliyetinin alınması için istenen koşulların yerine getirilmesi gerekiyor.

İsveç Taksi Ehliyeti Neden Alınır?

Aralarında Türkiye’ninde bulunduğu bazı ülkelerde ticari taksi şoförlüğü yapmak için B sınıfı ehliyet sahibi olmak yeterlidir. Ancak İsveç yasalarına göre ticari taksi şoförlüğü yapmak için özel taksi ehliyeti alınması gerekmektedir. Sadece B sınıfı ehliyet ile taksi şoförlüğü yapılamamaktadır. Bu sayede taksicilerin sundukları hizmetin daha bilinçli, güvenli ve kaliteli olması amaçlanmaktadır.

Taksi sektöründe pek çok açık pozisyon bulunmaktadır ve ne tür bir çalışma programı istediğinize kendiniz karar vermekte özgürsünüz. Taksi şoförü olarak iş seçenekleri büyük şehirlerde daha iyidir, ancak ülkenin her yerinde iş fırsatları vardır. Düşünmeniz gereken bazı şeyler şunlardır:

• Nasıl çalışmak istersin? (Ekstra, komisyon, sabit maaş)
• Hangi saatlerde çalışmak istersiniz? (Gündüzleri, Geceleri, Hafta Sonları)
• Sadece taksi şoförü olmak mı yoksa kendi taksi şirketinize mi sahip olmak istiyorsunuz?

Yasalar kapsamında taksi ehliyeti almadan taksi şoförlüğü yapanlar için çeşitli cezalar söz konusudur. Bunlar para veya bir yıla kadar hapis cezasıyla sonuçlanabilir. Bu yüzden taksi ehliyeti son derece önemlidir!

İsveç’te Taksi Şoförlerinin Ortalama Maaşı Ne Kadar?

İsveç’te taksi şoförlerinin ortalama maaşı büyük şehirlerde daha yüksektir. Taksi şoförlerinin ortalama maaşı 2021’de 24.500 SEK idi. Ortalama maaş, meslekteki tüm insanların maaşlarının ortalamasıdır. Bu sonuç herkesin kazandığının taksi şoförü sayısına bölünmesiyle elde edilir. Taksi şoförü olarak ortalama maaş, İsveç’te çalıştığınız bölgeye göre değişiklik gösterir. Ancak Stockholm ve Göteborg nispeten yüksek ortalama maaşlara sahiptir. Bir taksi şoförü için aylık brüt ücretlerle maaş istatistiklerini lönestatistik sayfasından inceleyebilirsiniz.

Bir taksi şoförü olarak, genellikle gün içinde değişen planlanmış çalışma saatleriniz vardır. Ancak birçok taksi şoförünün kendi çalışma saatlerini seçme şansı vardır. Haftada 40 çalışma saati çok yaygındır.

İsveç Taksi Ehliyeti Hakkında Bilinmesi Gerekenler

İsveç taksi ehliyeti almak ve taksi şoförü olarak çalışmak isteyenler için taksi ehliyeti en önemli unsurdur.

Alınan taksi ehliyeti sürüş sırasında araçta açık bir şekilde görünür yere konulur. Ayrıca bu ehliyet 10 yılda bir olacak şekilde yenilenmesi de gereklidir. Geçerlilik süresini taksi kartının ön yüzünde bulabilirsiniz. Herhangi bir bilgi değiştiğinde, örneğin adınızı değiştirdiğinizde, taksi ehliyeti de yenilenmelidir.

Her ne kadar adı taksi ehliyeti olarak bilinse de okul servisi, nakliye veya çeşitli turlara yönelik şoförlük hizmeti de bu ehliyet ile verilebilmektedir.

İsveç Taksi Ehliyeti Maliyeti Nedir?

Sürücü kursuna gitmeden eğitim sürecini kendiniz hallettiğinizde, taksi ehliyeti almanın maliyeti yaklaşık 4.725 SEK tutarındadır. Teori eğitiminin maliyeti, çevrimiçi veya sürücü kursunda olmasına bağlı olarak 1.000-2.000 SEK tutarındadır. Sürüş dersleri pahalıdır, ancak araba kullanmaya alışkınsanız zorunlu değildir.

Başvuru ücreti 1 200 SEK, Transportstyrelsen dosyanızı işleme almadan önce ödenmelidir. Bu ücret sadece bir kez ödenir.

Sürüş sınavı 1 300 SEK,

Teori sınavı (3 adet) 975 SEK,

Tıbbi muayene 1 000 SEK,

Kart üretim ücreti 250 SEK, taksi kartı her üretildiğinde bir ücret ödemeniz gerekir. Bu, diğer şeylerin yanı sıra, taksi ehliyetinizi kaybederseniz veya ehliyetiniz bozulursa da geçerlidir.

İşlem süresi 2 hafta, Transportstyrelsen’in bekleme süresi, dosyanızın işleme alınmasından önce 2-3 hafta arasında değişir.

İsveç Taksi Ehliyeti Almak İçin Başvuru Koşulları

İsveç taksi ehliyeti almak ve İsveç’te taksi şoförü olarak çalışabilmek için geçerli bir taksi şoförü ehliyetine sahip olmanız gerekir.

İsveç taksi ehliyeti almak için aranan şartlar da bulunmaktadır. Bunlar ise şu şekilde;

• 21 yaşında olunması
• Alınış tarihinden itibaren en az 2 yıllık B veya D sınıfı ehliyete sahip olmak
• Alternatif olarak 18 yaşında ve B sınıfı sürücü belgesine sahip olmak. Ayrıca D veya DE sürücü yetkisi gerektiren araçlar için geçerli meslek sürücü yeterliliği konusunda lise veya eşdeğer bir eğitime sahip olmak
• Yolcuların ve diğer yol kullanıcılarının güvenliği için gerekli tıbbi gereksinimleri karşılamak
• Mesleki yeterlilik ve hukuka uygunluk açısından taksi şoförlüğü yapmaya uygun olduğuna karar verilmesi
• Taksi ehliyeti için sürüş sınavını geçmiş olmak
• Taksi  ehliyeti için mesleki yeterlilikteki kısmi sınavları başarıyla geçmiş olmak

Aşağıdaki linklerden sınav için rezervasyon yapabilir ve taksi ehliyeti başvurusunda bulunabilirsiniz.

• Trafikverket’in web sitesinde mesleki sürüş sınavı için rezervasyon yap
• Trafikverket’in web sitesinde mesleki sürüş sınavı ücretlerini incele
• Taksi ehliyeti için başvuru yap

İsveç Taksi Ehliyeti Teori Sınavı

İsveç taksi ehliyeti sınavı teorik ve pratik olacak şekilde iki kısımdan oluşmaktadır. Sınava, Trafikverket’in ofislerinde bulunan bilgisayarlı salonlarda gerçekleştirilir.

1 Kasım 2022’den itibaren taksi ehliyeti sınavlarında değişiklik

İsveç taksi ehliyeti teori sınavı, 1 Kasım 2022’ye kadar üç aşamadan oluşurken alınan karar ile birlikte iki kısmi sınava indirgenmiştir. Belirlenen yeni koşullar, taksi ehliyeti alma sürecini basitleştirmektedir.

Harita okuma sınavı kaldırıldı. Ancak, navigasyon becerileri güvenlik ve davranış kısmi sınavı sırasında test edilecektir.

1. Kısmi Sınav: Güvenlik ve Davranış

Navigasyon, sürüş ekonomisi, çevre, güvenlik, tedavi, hastalıklar ve sakatlıklar, çalışma ortamı, muhakeme ve risk bilinci ve araç bilgisi konularını kapsar.

Toplam 70 sorudan oluşmaktadır ancak maksimum 65 puan alabilirsiniz. Bunun nedeni, soruların 5’inin test sorusu olması ve sınav puanından sayılmamasıdır. Kısmi sınavın geçilebilmesi için 48 soruya doğru cevap verilmesi gerekmektedir. Sınav süresi 50 dakikadır.

2. Kısmi Sınav: Mevzuat Bilgisi

Taksi trafik mevzuatı ve trafik mevzuatını içerir. Taksi trafiği için geçerli olan kurallar ve ihlal edildiğinde neler olabileceği konusunda bilgi sahibi olmalısınız. Trafik kuralları ve levhaları hakkında çok iyi bilgiye sahip olmalısınız.

Toplam 50 sorudan oluşmaktadır ancak maksimum 46 puan alabilirsiniz. Bunun nedeni, soruların 4’ünün test sorusu olması ve sınav puanından sayılmamasıdır. Kısmi sınavın geçilebilmesi için 34 soruya doğru cevap verilmesi gerekmektedir. Sınav süresi 50 dakikadır.

Ayrıca otomatik vitesli araç ile direksiyon sınavına girmekte mümkündür. Manuel vites ehliyetiniz olsa bile, ehliyet sınavına otomatik bir araba ile rezervasyon yaptırabilirsiniz. Fakat otomatik vites için ehliyetiniz varsa düz vites araç talebiyle katılım yapamazsınız.

Sürüş sınavında sınavı gerçekleştiren müfettişin gözetiminde sürüş dinamikleri ölçülür ve belirtilen adrese gidilmesi istenir.

Taksi ehliyeti için tüm kısmi sınavlar, onaylanan ilk kısmi sınavdan sonraki altı ay içinde geçilmelidir.

Mesleki yeterlilikte başarılı olunan sınavlar, başvuru sırasında üç yıldan eski olmamalıdır.

Taksi ehliyeti için sürüş sınavından başarılı olunması, başvuru tarihinde bir yıldan eski olmamalıdır.

Direksiyon Sınavı

Gelecekteki bir taksi şoförü olarak bilginizi trafikte de uygulayabileceğinizi göstermelisiniz. Toplam 40 dakika sürer ve B ehliyetine benzer ancak daha yüksek gereksinimleri vardır.

Direksiyon sınavı için randevu aldığınız anda Trafikverket’in arabasını da rezerve edebilirsiniz. Sınavı manuel mi yoksa otomatik vitesli araba ile mi yapmak istediğinizide seçebilirsiniz.

Direksiyon sınavında, trafikte aracı nasıl kontrol edebileceğinizi, trafikte güvenli ve sağduyulu bir şekilde araç kullanabileceğinizi ve bir taksi şoförünün gerektirdiği yolcu dostu bir şekilde araç kullanabileceğinizi göstermelisiniz. Sınavınızı Trafikverket’in sürücü sınav ofislerinden birinde yaparsınız.

Direksiyon sınavı aşağıdaki noktalara göre değerlendirilir:

• Araç kontrolü; Sınav, aracın kontrolünü yaparak başlar. Örneğin lastikleri, direksiyonu ve fren servosunu kontrol edin. Sınav aracına binmeden önce genel bir kontrol yapılması istenir. Burada motor durumundan aküye, silecek suyundan lastik basıncına kadar sürüş dinamikleri için gerekli olan kısımların kontrolü yapılır. Fonksiyonları kontrol edebilmeli ve hatalar ile eksiklikleri tespit edebilmelisiniz.
• Yolcu güvenliği; Yolcuların araçta mümkün olduğunca güvenli seyahat etmesini sağlamak için ne yaptığınızı gösterebilmelisiniz. Yolcu güvenliğinin en yüksek seviyede olmasını sağlamak için güvenlik koşullarının sağlanması beklenir.
• Karayolu ve cadde trafiğinde araç kullanma; Şehir içi ve kırsal alan rotalarında en az 35 dakika sürecek şekilde sürüş yapılır. Bu sürüş esnasında genel ehliyet sınavında olan kurallar geçerlidir. Örneğin sinyal vermeden dönmek, aracı stop ettirmek, çevreyi riske atacak şekilde sürüş yapmak gibi durumlar sınavın iptaline yol açar. Aracı trafikte güvenli bir şekilde kullanma, deneyim ve sağduyunuzu kullanma becerinizi göstermelisiniz. Ayrıca ekonomik ve çevre dostu araç kullanabileceğinizi de göstermelisiniz. Trafik kurallarını dikkatle uygulamalı, hızı ayarlamalı, aracı yola doğru yerleştirmeli ve ekonomik sürüşe odaklanmalısınız.
• Sağduyu ve muhakeme yeteneği; Özellikle karmaşık trafik durumlarında, yolda dönerken ve riskli durumlarda, iyi bir zihinsel farkındalığa ve karar verme yeteneğine sahip olmalısınız. İyi karar verme ve hareket etme yeteneği gösterin.
• Navigasyon – 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren taksi sürücü belgesi sürüş sınavına, sürücünün harita veya GPS gibi teknik donanım kullanarak yolcunun gideceği yeri bulabileceğini gösteren bölüm eklenmiştir. Yolcunun gideceği yeri GPS olmadan bulun, örneğin ‘Taxgatan 10’a gidin. Ayrıca, müşterinin sözlü açıklamasına dayanarak bir varış noktası bulabileceğinizi gösterebilmelisiniz.

Taksi sürücü belgesi için tüm kısmi sınavlar, onaylanan ilk kısmi sınavdan itibaren altı ay içinde geçilmesi gerekir.

Tıbbi Muayene ve Gereksinimler

Eğer belirli kişisel veya tıbbi durumlar nedeniyle taksi sürücü belgesi alıp alamayacağınız konusunda emin değilseniz, bu soruyu bir ön kararla özel olarak incelettirebilirsiniz. Başvuru tıbbi durumlarla ilgiliyse, muayene edilmesini istediğiniz belgeyi eklemeniz gerekir.

Taksi sürücü belgesi başvurusunda bulunurken sağlık raporu sunulmalıdır. Doktora gittiğinizde kimliğinizi belgelemeniz gerekmektedir. Sağlık raporu, başvurudan iki ay önce düzenlenmiş olmalıdır.

Sık Sorulan Sorular

İsveç vatandaşı olmasam bile taksi şoförü olabilir miyim?

Evet! Bir ESS ülkesinden ehliyetiniz olduğu sürece sınavlara girip taksi ehliyeti alabilirsiniz. AB dışındaki bir ülkeden geliyorsanız, önce bir İsveç ehliyeti almanız gerekir.

Taksi şoförü ne kadar kazanır?

Ülkede nerede, hangi saatlerde çalıştığınıza ve diğer birçok faktöre bağlı olarak değiştiği için zor bir soru. Bazı taksi şoförleri sabit bir maaş ve sabit saatlerde araç kullanırken, diğerleri daha fazla özgürlüğe sahiptir, istedikleri saatlerde araç kullanır ve komisyonla çalışır. Normal bir komisyona dayalı maaş, toplanan miktarın yaklaşık %30-35’i kadar olabilir.

Özel arabamla çalışabilir miyim?

Hayır, İsveç’te taksi olarak kullanılan tüm arabaların taksi trafiği için kayıtlı olması gerekir.

Üniforma giymek zorunda mıyım?

Bazı şirketler buna ihtiyaç duyarken diğerleri (örn. Bolt) gerektirmez. Herkes bir taksi şoförünün profesyonelce giyinmesini bekler, ancak bununla ilgili herhangi bir yasa veya düzenleme yoktur.